Spirala zadłużenia to mechanizm, którego skutkiem jest nadmierne zadłużenie. Mechanizm ten polega na tym, że Dłużnik mając już zobowiązania, których nie może spłacić, postanawia zaciągnąć nowe pożyczki, które przeznacza na spłatę zaległych rat. W pewnym momencie Dłużnik wpada w pułapkę zadłużenia, ponieważ jego zobowiązania się kumulują i nie jest on już w stanie ich spłacać (zwłaszcza, gdy wykorzystał wszystkie dostępne na rynku „chwilówki”).
Spirala zadłużenia prowadzi do całkowitego bankructwa Dłużnika. Będąc w jej szponach Dłużnik musi się liczyć z firmami windykacyjnymi oraz obecnością Komornika Sądowego. Generalnie czeka na Dłużnika wykluczenie społeczne i walka o swoją godność.
Czy nie ma ratunku dla Dłużnika w sytuacji spirali zadłużenia? Czy musi on do końca życia żyć z ciężarem zobowiązań, które zamiast maleć to narastają przez odsetki i inne koszty uboczne?
Odpowiedź jest prosta – ratunkiem jest upadłość konsumencka. Mądre głowy praktyków, którzy zajmują się tym zagadnieniem wskazują, że: „nie powinien zostać oddalony wniosek dłużnika, który zaciągnął kredyt refinansowy, spłacając pozostałe zobowiązania, dążąc tym samym do uregulowania swoich zobowiązań”. Jeszcze inny głos praktyki stwierdza, iż: „dopuszczalne jest zwiększenie zadłużenia, którego dłużnik dokonał wyłącznie z uwagi na potrzeby egzystencjonalne, niemożliwe do zaspokojenia w inny sposób”.
Także i orzecznictwo sądów upadłościowych idzie w podobnym kierunku. Sąd Okręgowy w Szczecinie (postanowienie z dnia 14 kwietnia 2016 roku o sygn. akt: VIII Gz 50/16) zajmował się sprawą Dłużniczki, która podpisała 23 umowy kredytowe na łączną kwotę przeszło 523.900 złotych. Dłużniczka bez wątpienia wpadła w spiralę zadłużenia, kolejnymi pożyczkami spłacała w częściach swoje poprzednie kredyty. Sąd Okręgowy stwierdził, że w przypadku spirali zadłużenia ważne jest ustalenie, czy w chwili zaciągania pierwszej pożyczki przez Dłużniczkę jej sytuacja majątkowa wskazywała na to, że zaciągane zobowiązanie znacznie przekracza jej możliwości zarobkowe, czy też mogła Dłużniczka w sposób usprawiedliwiony przypuszczać, że zdoła spłacić dług, lecz inne, niezależne od Dłużniczki okoliczności jej to uniemożliwiły.
Wypowiedzi doktryny jak i orzecznictwo sądowe dają więc nadzieję na pozbycie się zobowiązań dla tysięcy osób, które znajdują się w spirali zadłużenia. Jeżeli zatem spłacasz stary kredyt nowym kredytem i taka sytuacja się powtarza – ratunkiem może być upadłość konsumencka. Jeżeli w chwili zaciągnięcia pierwszego zobowiązania miałeś możliwość spłaty tego długu to szansa na nowy start bez zobowiązań jest jeszcze większa.
Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że kilkunastu naszym klientom z problemem spirali zadłużenia sądy rejonowe ogłaszały upadłość konsumencką, a więc jest to tylko potwierdzenie tego, iż w tej kwestii teoria idzie w parze z praktyką.